DİL VE İLETİŞİM

DİL VE İLETİŞİM

• İnsan dil yetisine sahip bir varlıktır.

• Dil yetisi çevresinde iletişim etkinliği gerçekleşmeye başlar.

• İletişim anlaşmayı sağlamak için gerçekleşir.

• İşaretle anlatmadan sembollerle anlatmaya geçiş için zamana ihtiyaç vardır.

• Dille gerçekleştirilen iletişim, diğer araçlarla gerçekleştirilenden çok daha kullanışlıdır.

• Günümüzde de insanların dil dışında araçlar yardımıyla da anlaşabilmektedir.

• İletişim tablosunda; gönderici, alıcı, ileti, bağlam, kanal, iletilen objenin/kavram (gönderge) ve şifre durumundaki dil yer alır.



İLETİŞİM TABLOSU

• İleti, dilin göndergeyi olduğu gibi ifade etmesi amacıyla düzenlenerek oluşturulmuşsa dilin “göndergesel işlev”de kullanılır. (ÖRNEK: Hegel’in felsefesinin çıkış noktası bilim değil,tarihtir.)

• İleti, göndericinin iletinin konusu karşısındaki duygu ve heyecanlarını dile getirme amacıyla oluşturulmuşsa dil “heyecana bağlı işlev”de kullanılır. (ÖRNEK:Böyle olacağını tahmin ediyordum;gerçekten çok üzüldüm.)

• İleti, alıcıyı harekete geçirmek üzere düzenlenmişse dil “alıcıyı harekete geçirme işlevi”nde kullanılır. (ÖRNEK: Hemen buradan gidelim.)

• İleti, kanalın iletiyi iletmeye uygun olup olmadığını öğrenmek amacıyla düzenlenmişse “kanalı kontrol işlevi”nde kullanılmıştır. (ÖRNEK: Beni anladınız değil mi?)

• İleti, dille ilgili bilgiler vermek üzere düzenlenmişse “dil ötesi işlev”de (ÖRNEK: Fiil cümledeki işi,oluşu,hareketi bildirir.)

• Ve iletinin iletisi kendinde ise dil “şiirsel işlevi”nde (Poetik) kullanılır.(ÖRNEK: Bir garip ölmüş diyeler/Üç günden sonra duyalar/Soğuk suyla yuğalar/Şöyle garip bencileyin.)

• Edebî metinlerde, şiirsel işlevinin hakimiyetinde dilin diğer işlevleri de kullanılır.

• Bazı metinlerde, birkaç işlev birlikte kullanılabilir.

• Dil “şiirsel işlevi”nde kullanıldığında iletinin iletmek istediği husus, iletinin kendisinde aranmalıdır. Bu durumda ileti kendi dışında herhangi bir şeyi, herhangi bir olguyu ifade etmez, yansıtmaz.

• Obje iletinin kendisidir. Ancak bu, iletinin insandan, hayattan ve yaşanılan dünyadan soyutlanması değildir. Burada sanata özgü gerçeklik vardır.

• Kelimeler farklı ortamlarda değişik anlamlar ifade edecek şekilde kullanılabilir. Bu kullanımlara BAĞLAM adı verilir.

• Kendi dışında başka bir şeyi gösteren,düşündüren onun yerini alabilen nesne,görünüş ve olgular GÖSTERGEdir. Örn.: Ülkelerin bayrakları,onların bağımsızlıklarının göstergesidir.

• Örneğin ‘’sonbahar’’ kelimesinin yaşlılar için ve gençler için iki ayrı göstergesi vardır: Yaşlılar  sonbahar  anılar Gençler  sonbahar yaz tatilinin bitişi • Nesneler ve kavramlar, ses simgeleri ile gösterilir. k-i-l-i-t n-o-t-a